Cursus Film als filosofie
Film als filosofie: dat is de invalshoek van de cursus die Volkskrant-filmjournalist Kevin Toma en filosoof Sabine Winters verzorgen omtrent de relatie tussen film en filosofie. Zelfs wanneer we geloven dat we bij een film het verstand op nul kijken, trekken we voortdurend conclusies over wat we zien en horen en worden we constant aan het denken gezet. Als film ons aan het denken kan zetten, zou film dan niet ook een vorm van filosoferen kunnen zijn? Op papier al snel abstracte onderwerpen worden dankzij films zichtbaar én voelbaar.
Film kan de toeschouwer laten filosoferen zoals dat met woorden onmogelijk is, en dat zelfs zonder expliciet terug te grijpen op filosofische teksten en stellingen. Dat is wat Toma en Winters u willen laten zien, aan de hand van vier thema’s. Bij elk onderwerp staat het plezier van het actieve, bewuste én filosofische filmkijken voorop. Voor deelname is geen enkele ervaring met filosofie vereist.
Donderdag 23 november 2023
Prijs: 45,00 incl. koffie en thee
Inloop: 19.15 uur
Start: 19:30 uur
Einde: 21.30 uur
12 oktober was de eerste filmcursus uit deze reeks, maar vanaf nu kunt u via onderstaande link ook losse kaarten bestellen voor de eerstvolgende cursusdagen op 26 oktober, 9 november en 23 november
Tickets
Bijeenkomst één – Utopieën en dystopieën – 12 oktober – Geweest
Als films voor ons spiegels zijn, dan is de ene reflectie een stuk hoopvoller of donkerder dan de andere. In deze eerste bijeenkomst gaan Kevin Toma en Sabine Winters in op de utopische en dystopische werelden die film aan ons voorlegt. Filmwerelden vertellen ons veel meer over onszelf dan we in eerste instantie in de gaten hebben. En ze confronteren ons met allerlei wezenlijke vragen over de mens en zijn werkelijkheid. Bestaat er zoiets als een ‘utopie’? Wat maakt een utopie zo ongrijpbaar? En wat is nu eigenlijk een ideale filmwereld? Deze thematiek wordt onderzocht aan de hand van prikkelende filmfragmenten die ons graag aan het dromen (of griezelen) zetten over de mogelijkheid van een andere wereld.
Bijeenkomst twee – Film en identiteit – 26 oktober – Geweest
Hoe definieer ik mijn identiteit en baken ik af wie ik zeg te zijn? Aan de hand van mijn herinneringen? Mijn geschiedenis? Mijn lichaam, of mijn handelingen? Op een van de kernvragen van de filosofie zijn ontelbare antwoorden of deelvragen te verzinnen, en films dragen daar graag hun eigen steentje aan bij. Vanwaar die fascinatie voor dit onderwerp, en hoe zetten films ons niet alleen aan tot het nadenken erover, maar misschien ook tot een nieuw of verfrist besef van wie we zijn. Kevin Toma en Sabine Winters pluizen het samen met u uit, in deze tweede bijeenkomst.
Bijeenkomst drie – Film en verbeelding – 9 november – Geweest
Hoe geeft film vorm aan verbeelding? Verbeelding in film maakt het abstracte invoelbaar, het ontoegankelijke toegankelijk. Op welke wijze doet film dat? En ook: hoe spreekt film de verbeelding van de toeschouwer aan? Dat is wat Toma en Winters in deze bijeenkomst onderzoeken, onder meer aan de hand van de relatie tussen wetenschap, verbeelding en film en de suggestieve kracht van het ingebeelde beeld.
Bijeenkomst vier – Het dierlijk perspectief – 23 november
De laatste decennia heeft zich een grote verschuiving voorgedaan in het denken over dieren. Waar
de filosofie zich lange tijd alleen over het dier boog om duidelijker te begrijpen wat een mens mens maakt, probeert ze sinds vrij recente datum vooral ook de kloof tussen de mens en andere dieren (zoveel mogelijk) te dichten: in plaats van de vraag ‘Wat onderscheidt ons van dieren?’ gaat het nu steeds meer om de vraag ‘Wat delen wij met hen?’: een cruciale richtingverandering, zeker in deze tijden van klimaatverandering en ecologische verwoesting. De laatste bijeenkomst van film als filosofie willen we aan deze thematiek wijden, met het dierlijk perspectief als vertrekpunt. Hoe kan film bijdragen aan het veranderende denken over dieren? Welke rol spelen verbeelding en empathie hierin? Waar gaat empathie over in (een te kritiekloze vorm van) vermenselijking, en wat is daar mis mee?
Over Volkskrant-journalist Kevin Toma en filosoof Sabine Winters
Kevin Toma studeerde Filmwetenschappen aan de Katholieke Universiteit Nijmegen (tegenwoordig Radboud Universiteit). Sinds 2007 is hij als filmjournalist verbonden aan de Volkskrant. Daarnaast is hij filmdocent, componist en uitvoerder van nieuwe muziek voor zwijgende films en dj. Eerder verzorgde hij voor Cinecitta de cursus De kracht van filmmuziek.
Sabine Winters is een freelance wetenschapsfilosoof, docent en onderzoeker met een sterke focus op de filosofie van de ruimte. Ze geeft filosofie aan de ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten (Arnhem, Nederland) en creëert interdisciplinaire onderzoeksprogramma’s op het gebied van kunst en technologie. Samen met Kevin Toma verzorgt ze al meer dan vijf jaar cursussen omtrent de relatie tussen filosofie en film.
